بعد از دوران تاریک زنان در قاجاریه در دوران پهلوي
اول و دوم، در سطح گسترده‌اي حرکت به سمت خارج کردن زنان از انزوا،کسب حقوق یکسان زن
و مرد و جنبش پیشرفت زنان آغاز شد.
در سال
1313، رضاشاه پهلوی پس از دیدار با آتاترک در ترکیه
اقداماتی را به منظور بهبود موقعیت زنان آغاز کرد. او به مؤسسات آموزشی به ویژه دانشگاه
تهران دستور داد که از دختران نیز ثبت نام به عمل آورند. در سال
1314 ، رضاشاه دستور به کشف حجاب داد و چادر و روبنده
را ممنوع کرد. گرچه فرمان
کشف حجاب این فرصت و جسارت را به اکثر زنان داده بود تا حضور پررنگ تری در اجتماع داشته
باشند، اما عملا هنوز تغییر زیادی در قوانین ناعادلانه و زن ستیز که متأثر از شرع و
سنت ها بود ایجاد نکرده بود.
در دوران محمدرضا پهلوی، لایحه انجمن‌های ایالتی
و ولایتی به تصویب رسید و برای نخستین بار زنان حق رأی و نامزدی در انتخابات را بدست
آوردند. اولین وکلای زن در مجلس شورای ملی ایران در سال 1341 در انتخابات
سراسری رأی آوردند و به مجلس راه یافتند. سازمان زنان ایران تشکیل شد و در اواخر دوره پهلوی مواردی از قانون
حمایت خانواده ۱۳۵۴ تصویب گشت.
در سال ۱۳۲۸ حدود ۸٪ زنان باسواد بودند، و در سال ۱۳۵۰ بیش از ۲۶٪ زنان ایران
باسواد بودند.در سال ۱۳۵۰ بیش از ۲۵٪ دانشجویان
موسسه‌های آموزش عالی را زنان تشکیل می‌دادند، در سال ۱۳۵۷ حدود ۳۸درصد دانشجویان دانشگاه‌های ایران زنان بودند. درست قبل از انقلاب ۱۵۰۰ زن در مقامهای ارشد مدیریتی در سطح کشور،
۲۲ زن در مجلس شورای ملی، ۵ شهردار، و ۳۳٪ کل مشاغل آموزش عالی ایران بر عهده زنان بود. در این دوران، دو زن (فرخ‌رو پارسا و مهناز افخمی)
در مقام وزارت نیز خدمت نمودند. اما این مسئله باعث اعتراض روحانیون شد تا آنجا که
آیت الله خمینی در سخنرانی خود در خرداد 1342 گفت: تساوی حقوق زن و مرد، حرف عبدالبهاء است؛ آقایان
از او تبعیت می کنند. آقای شاه هم نفهمیده می رود بالای آنجا می گوید تساوی حقوق زن
و مرد. آقا! این را به تو تزریق کردند که بگویند بهائی هستی، تا من بگویم که شاه کافر
است تا بیرونت کنند. نکن اینطور، بدبخت! نکن اینطور. تعلیم اجباری عمومی و .. حرف عبدالبهاء
است.
این در حالی بود که در آستانه انقلاب اسلامی
ایران ، آیت‌الله خمینی مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان را مطابق قوانین اسلام تلقی کرد
و با مشارکت سیاسی زنان مخالفت نداشت!!!
قانون حمایت خانواده مصوب قبل از انقلاب ، حقوق
زیادی را برای زنان در خانواده قایل می شد و تا حدود زیادی تساوی زن و مرد را رعایت
کرده بود، اما در همان زمان آيت الله خمینی علیه این قانون موضع گرفت و گفت این قانون
با شریعت اسلامی مغایرت دارد و هرکس طبق این قانون طلاق بگیرد، طلاقش و ازدواج بعدی
اش شرعی نیست و این مسأله بین تعدادی از افراد سنتی و مذهبی زمان تولید اشکال هم کرد.
در سال
١٣٥٧ مردم ایران با انقلاب، سلطنت پهلوی را سرنگون کردند و انتظار این بود که آزادی‌های
بیشتری بدست آورند، اما نه تنها آزادی سیاسی که خواهانش بودند را هم بدست نیاورند آزادی‌های
فردی قبلی را هم از دست دادند. 5 ماه بعد از پیروزی انقلاب در حالی كه
هنوز قانون اساسی تصویب نشده بود و پارلمان و رئیس جمهوري نداشتیم، شوراء به جای اینکه
به مسایل مهم سیاسی و اقتصادی توجه کند، تصویب کرد که هر مردی می تواند چهار زن بگیرد.
پس از آن بود که به تدریج قوانین ضد زن پشت سر هم تصویب شد.
و همچنین
پس از انقلاب ۱۳۵۷، رعایت حجاب برای زنان
اجباری شد. بر اساس قانون مجازات اسلامی، زنانی که حدود شرعی حجاب اسلامی را رعایت
نمی‌کنند، می‌توانند به هفتاد ضربه شلاق یا شصت روز حبس تعزیری محکوم شوند.پس از انقلاب،
دبیرستان‌های دختران و پسران از یکدیگر جدا شد. به موجب قانون میزان ارث فرزندان دختر
نصف فرزندان پسر است و زنان از زمین ارث نمی‌برند.
در
دوران حکومت اسلامی، ایران در سال ۲۰۰۹ از نظر شاخص
تبعیض جنسیتی در گزارش مجمع جهانی اقتصاد در میان ۱۳۴ کشور در ردیف ۱۲۸ قرار گرفت. ایران در سال ۲۰۰۷ از لحاظ شاخص میزان مشارکت زنان در رتبه ۸۷ از میان ۹۳ کشور محاسبه
شده قرار داشت، همچنین در سال ۲۰۰۶ ایران از
نظر شاخص‌های توسعه مسایل زنان، در رتبه ۸۴ قرار داشت
و میزان درآمد مردان بطور متوسط دو و نیم برابر زنان بود، همچنین میزان بیکاری زنان
%۱۷۰ درصد مردان بوده است.
لایحه حمایت
از خانواده که کلیات آن در سال 1386 به تصویب مجلس رسید بسیاری از حقوق زنان را نادیده
می گیرید تا جایی که تصریح می کند مردان برای ازدواج مجدد نیازی به اجازه و آگاهی همسر
قبلی خود ندارند و تنها لازم است تا به دادگاه توانایی مالی خود برای داشتن زن جدید
اثبات کنند.
در ایران
نیز مانند حکومت طالبان قوانین مذکور به زور توسط حکومت اسلامی بر زنان تحمیل شده و
قبول آنها به هیچ وجه حالت داوطلبانه مطابقت با حقوق بشر را نداشته و ندارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر